انتخابات هیات مدیره اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی فردا در شرایطی برگزار می‌شود که با وجود سه لیست انتخاباتی و پس از به حد نصاب نرسیدن مشارکت در دور اول انتخابات، دبیر هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی کشور، اعلام کرده بود؛ که دوره دوم انتخابات به صورت غیرحضوری و آنلاین برگزار می‌شود.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری اتاق شفاف، دور دوم انتخابات هیات مدیره اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی در حالی برگزار می‌شود که از برای رسیدن به حد نصاب از میان حدود ۷ هزار و ۵۰۰ عضو اتحادیه، باید یک چهارم اعضاء در رأی‌گیری مشارکت کنند.
از طرفی نیمی از حدود ۵۰ نامزد ثبت‌نام کننده در این انتخابات در سه فهرست انتخاباتی اصلی قرار دارند که دو گروه در تهران و یک گروه در شیراز اعلام موجودیت کرده‌اند که محور دو گروه واحدهای صنفی کوچک و یک گروه تحت عنوان #ائتلاف_تاد با ترکیب پلتفرمها شکل گرفته است.
آنچه پیش روی انتخابات این اتحادیه قرار دارد، مجموعه‌ای از ابهامات است که برای مخاطب این سوال را مطرح می‌کند که برای متولی تشکل‌های صنفی کشور، حفظ آنها در اولویت است یا متولی ترجیح می‌دهد اتحادیه‌ها تعطیل و تحلیل رفته و با تحمیل هزینه بر جامعه صنفی، اتحادیه جدیدی شکل بگیرد.
***انتخابات حضوری تضییع حقوق اعضاء
فعالان صنفی که باید از اتحادیه‌های کشوری پروانه کسب دریافت کنند و این اجبار برای همه فعالان یک صنف در هر نقطه از کشور که باشند وجود دارد.
در مقابل وقتی قانون مواردی را برای فعالان صنفی تکلیف کرده، متقابلا نهاد متولی هم باید به تکالیف خود عمل کند، چنانکه در دور اول انتخابات فقط در مراکز استان‌ها صندوق‌های رای‌گیری فعال بودند و فعالان صنفی شهرستان‌های دیگر برای برخورداری از حقوق حقه خود در انتخاب هیات مدیره آینده باید از شهرستان به مرکز استان سفر کنند و این در حالی است که برخی فعالان صنف برای رسیدن به مرکز استان باید مسیری چند ساعته را طی می‌کردند و همین موضوع باعث شد تا بسیاری، امکان مشارکت در انتخابات را نداشته باشند.
از طرفی در برخی شهرستان‌ها تعداد اعضای صنف محدود بوده و برقرار کردن صندوق انتخابات منطقی به نظر نمی‌رسد و در چنین شرایطی بهترین گزینه برگزاری انتخابات آنلاین و غیرحضوری است.
متاسفانه برخی مخالفان انتخابات آنلاین بهانه گیری کرده و مواردی را مطرح می‌کنند که یا ریشه در عدم آگاهی ایشان دارد یا بهانه جویی است.
در حالیکه امور مالی مانند بانک و بورس، امور قضایی و حتی آموزش و آزمون بر بستر فضای مجازی انجام شده و امکان احراز هویت وجود دارد، اشاره به این موضوع به عنوان نبود زیرساخت بیشتر شوخی به نظر می‌رسد.
مورد دیگر اشاره به امکان تقلب در صورت آنلاین شدن انتخابات است، چنانکه برخی به این نکته اشاره می‌کنند که نامزدها می‌توانند عده‌ای از صاحبان رای را در محلی گرد هم آورده و پس از احراز هویت، تلفن همراه ایشان را گرفته یا نظر خود را تحمیل کنند.
حال آنکه اگر فردی بخواهد اینگونه رای بخرد، می‌تواند در انتخابات حضوری هم مداخله کرده و از افراد بخواهد از برگه رای خود عکس بگیرند.
***بازگشت واحدهای صنفی سنتی به اتحادیه تخصصی
یکی از نکات ابهام آمیز اتحادیه کسب و کارهای مجازی، عضویت واحدهای صنفی سنتی است که تنها به واسطه داشتن سایت و پذیرش سفارش روی سایت به عنوان کسب و کار مجازی از اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی مجوز گرفته‌اند.
این در حالی است که بنا بر نظر بسیاری از صاحبنظران، اعضای این صنف مشمول واحدهای صنفی هستند که بر پایه پلتفرمها فعالیت می‌کنند.
این دو گانگی حاصل جوان بودن اتحادیه و همچنین اداره اتحادیه توسط سرپرست طی سه سال گذشته است و امروز باید این ساختار اصلاح شود تا هم پوشانی به وجود آمده میان این اتحادیه کشوری و اتحادیه‌های صنفی شهرستان‌ها رفع شده و فعالیت این اتحادیه تهدیدی برای اتحادیه‌های دیگر به حساب نیاید.
پیش از این نیز در سال ۱۴۰۰؛ هیات عالی نظارت مصوبه‌ای داشته مبنی براینکه واخدهای صنفی که صرفا یک سایت برای توسعه کسب و کار خود ایجاد کرده‌اند، کسب و کار مجازی محسوب نشده و داشتن مجوز از اتحادیه تخصصی کفایت کرده و نهایتا اتحادیه‌ها می‌توانند با تعریف رسته فروش مجازی، مدیریت و نظارت بر این واحدهای صنفی را در بستری قانونی مدیریت کنند.
از سویی نگاهی به میزان مشارکت ۷اعضاء در دور اول انتخابات نیز مؤید همین واقعیت است، چراکه فعالان صنفی که از اتحادیه تخصصی مجوز دارند، تعلق خاطری به این اتحادیه نداشته و مشارکت در انتخابات و وضعیت آینده اتحادیه کشوری در اولویت‌هایشان نیست.
از این رو در کنار آنلاین شدن انتخابات باید عضویت‌ها در این اتحادیه مورد بازنگری قرار گرفته و با حذف واحدهای صنفی سنتی، تنها واحدهایی باقی بمانند که برپایه پلتفرمها فعالیت می‌کنند.
***ائتلاف سنتی‌ها در برابر مجازی‌ها
عضویت واحدهای صنفی سنتی در اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی، علی‌رغم انفعال اکثریت آنها، موجب شده برخی از این واحدها در اندیشه حضور در هیات مدیره اتحادیه باشند.
در حالیکه عضویت واحدهای سنتی در اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی به نوعی نقض غرض هست، حضور این واحدها در هیات مدیره اتحادیه را می‌توان به نوعی زیرسوال بردن قانون و برنامه‌هایی که برای این اتحادیه تدوین و تبیین شده است، دانست.
آنچه در جریان این دوره انتخابات شاهد آن هستیم اعلام موجودیت تنها یک ائتلاف واقعی در حوزه کسب و کارهای مجازی است و دیگر گروه‌ها از واحدهای صنفی کوچک و سنتی تشکیل شده‌اند و تنها ائتلاف_تاد هست که اعضای آن از واحدهای صنفی فعال بر مبنای پلتفرمها تشکیل شده است.
براساس گفته‌های فعالان حوزه، مصوبه هیات عالی‌نظارت در خصوص بازگشت واحدهای صنفی سنتی به اتحادیه تخصصی، مربوط به دوره‌ای است که محمدصادق مفتح قائم مقام وزیر بوده است و حال با بازگشت ایشان به وزارتخانه و حاکمیت مجدد قانون زمینه برای اجرای آن مصوبه فراهم شده است.
***بداخلاقی و بی‌اخلاقی نتیجه همگن نبودن اعضا
رقابت‌های انتخاباتی همواره با تنش و چالش همراه بوده و بعضا بداخلاقی و بی‌اخلاقی چاشنی تبلیغات می‌شود.
در ریشه‌یابی بروز بداخلاقی در جریان تبلیغات انتخاباتی یک گزینه مشترک وجود دارد که به طور کلی می‌توان آن را نابرابری میان رقبا دانست.
عمدتا این نابرابری ناشی از قدرت داشتن طیف حاکم بر اتحادیه است که رقبا را مجبور می‌کند تا بداخلاقی و بی‌اخلاقی رو به تخریب رقیب آورده تا شانس خود را افزایش دهند.
اما در این دوره انتخابات این گزینه صادق نیست چراکه با واگذاری اتحادیه به سرپرست، طی ۳ سال گذشته اتحادیه قائم به سرپرست و مداخله برخی افراد مدیریت شده و هیچکدام از گروه‌های حاضر در انتخابات در این خصوص دست بالا را ندارند.
با این وجود اما شاهد هستیم که ائتلافی که یا محوریت واحدهای کوچک و سنتی شکل گرفته، رو به تخریب ائتلاف_تاد آورده‌اند و مواردی را مطرح می‌کنند که هیچکدام واقعیت ندارد.
اما چرا ایشان با طرح ادعاهای دروغ و واهی تلاش می‌کنند، ائتلاف_تاد را تخریب کنند.
همانطور که گفته شد ائتلاف_تاد از واحدهای صنفی تشکیل شده است که بر مبنای پلتفرمها فعالیت می‌کنند و رقیب آیسان واحدهای کوچک و سنتی هستند و احساس ناتوانی و ضعف در برابر رقیب ایشان را خواسته و ناخواسته به مسیر تخریب هدایت کرده است.
ایشان که از دو گروه واحدهای صنفی سنتی و واحدهای صنفی کوچک تشکیل شده‌اند در ساختار درون ائتلافی هم با هم در تضاد بوده و نامحسوس اقدام به خودتخریبی هم می‌کنند.
از خودتخریبی‌هایی که چنین ائتلاف‌های گرفتار آن می‌شوند می‌توان به تشویق اعضا به دادن تک رای یا مطرح کردن خود در فضای رسانه‌ای به جای تبلیغ ائتلاف اشاره کرد.
متاسفانه در چنین شرایطی اخلاق قربانی هدفی دست نیافتی شده و گروه‌ها و ائتلاف‌های اینچنینی رقبا را هم به دلیل همان احساس ضعف و ناتوانی در رقابت با طرح مباحث دروغ و نادرست تخریب می‌کنند و مواردی چون اتفاقات ناخوشایند پیش آمده برای صنف و وضعیت نابسامان اتحادیه را به رقیب قدرتمند نسبت می‌دهند.
***نقش متولی دولتی در حفظ اتحادیه
جمع‌بندی آنچه از وضعیت اتحادیه
کشوری کسب و کارهای مجازی و شرایط حاکم بر انتخابات آن گفته شد، مبین وضعیت نابسامان است که در نتیجه واگذاری صنف به سرپرست در دولت سیزدهم رقم خورده است.
امروز این اتحادیه در معرض خطر انحلال یا ادغام قرار دارد و این در حالی است که نمی‌توان نقش پلتفرمها و فروشگاه‌های آنلاین را در آینده بازار نادیده گرفت و آنچه برای اتحادیه رقم خواهد خورد شرایط و وضعیت صنف در آینده را تعیین خواهد کرد.
با توجه به این شرایط توقع می‌رود متولی دولتی از اختیارات خود استفاده کرده و اجازه ندهد این اتحادیه مهم دستخوش تغییرات ویران کننده شود.
تعلیق موقتی انتخابات هیات مدیره با هدف ساماندهی اعضای صنف و خارج کردن واحدهای سنتی برای اینکه تحت پوشش اتحادیه تخصصی قرار بگیرند.
فراهم کردن شرایط برگزاری انتخابات به صورت آنلاین تا همه اعضای صنف بتوانند در آینده آن اثرگذار باشند و اتحادیه به هیات مدیره‌ای واگذار شود که از فعالان واقعی این صنف باشند.