در حاشیه رویداد اینوکس ۲۰۲۲، اتاق بازرگانی ایران نشست تخصصی دیپلماسی اقتصادی را برگزار کرد تا ضمن هم‌اندیشی برای ایجاد، توسعه و بهبود مناسبات اقتصادی خارجی، نقشه راه تدوین کند.
اتاق بازرگانی ایران در حالی چنین نشستی را برگزار می‌کند که یکی از معابر اصلی در تعاملات برون‌مرزی اقتصاد یعنی اتاق‌های مشترک بازرگانی حال خوبی ندارند.
اگرچه نمی‌توان منکر عملکرد موفق برخی اتاق‌های مشترک شد، اما این موفقیت تنها مرهون عملکرد اهالی آن اتاق مشترک است و اتاق بازرگانی ایران که به خود لقب مادر تشکل‌ها را عنایت کرده و به عنوان نهاد بالادستی باید برای اتاق‌های مشترک برنامه منسجم ارائه و با نظارت مستمر، آنها را مدیریت و هدایت کند، نقشی منفعل دارد.
اما با نگاه به وضعیت برخی اتاق‌های مشترک مانند، ایران و گرجستان، ایران و امارات و ایران و چنین مشخص می‌شود که نگاه بالادستی به اتاق‌های مشترک، ظرفیت بالفعل و بالقوه آنها در میزان رأیی است که می‌توانند هنگامه برگزاری انتخابات اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور، تأمین کنند.
اتاق مشترک بازرگانی ایران و گرجستان با مجموعه‌ای از تخلفات برخی اعضای هیأت مدیره به کمیته ماده ۲۳ رفته، هیأت مدیره تعلیق و مصوبات چند ساله ابطال شد، اما همچنان برخی اعضای هیأت مدیره و دبیر این اتاق با عنوانی که پیش از ملغی شدن داشته‌اند، خود را معرفی و فعالیت می‌‌کنند و نهاد بالادستی هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهد.
اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات که قطعا رکورد سریعترین تغییرات را به نام خود ثبت کرده و به اتاق کودتا تبدیل شده است و در حالی که چند ماه پیش دوره هیأت مدیره پایان یافته، همچنان خبری از انتخابات جدید نیست.
اما اتاق ایران و چین که در واقع مقر اپوزیسیون مخالف مدیران ارشد اتاق بازرگانی ایران و تهران است را می‌توان نمونه متفاوت ضعف قدرت مرکزی برای هدایت مجموعه‌های اقماری است و البته بی‌شک اتاق مشترک ایران و چین الگویی شده است برای دیگر اتاق‌های مشترکی که در جریان انتقال قدرات قرار گرفتند.
با بررسی این اتاق‌های مشترک می‌توان مشاهده کرد که با اجرای الگوی یکسان در عضوگیری، مسیر انتقال قدرت طی شده است، به این روش که بستر عضوگیری بدون قاعده فراهم شده و افراد بدون رعایت شاخصه‌هایی که باید عضو یک اتاق مشترک داشته باشد مانند تجارت با کشور مقصد، به عضویت این اتاق‌های مشترک درآمده‌اند تا در زمان انتخابات هیأت مدیره با رأی خود سرنوشت انتخابات را تغییر دهند.
نکته قابل تأمل اینکه در اتاق بازرگانی مشترک ایران و گرجستان، تعداد زیادی از اعضای جدید، اعضای یکی از تشکل‌های عضو اتاق بازرگانی هستند و جالب اینکه همین تشکل اتاق مشترک ایران و امارات را هم برای عضوگیری فله‌ای حمایت کرده است و فهرست اعضای جدید این اتاق که بی‌ضابطه عضو شده‌اند همپوشانی بالایی با فهرست اعضای اتاق مشترک دارد.
اما همه نکات تاریک این نیست، حق عضویت تعدادی از اعضای یکی از این اتاق‌های مشترک توسط یکی از اعضای هیأت مدیره واریز و فیش بانکی ایشان توسط این فرد و با یک دستخط پر شده است و البته پرونده‌ای هم برای ایشان تشکیل نشده است و فقط پول واریز شده است.
نکته دیگری که در جریان اعتراض به این تخلفات قابل تأمل است، عدم جدیت دو معاونت حقوقی و بین‌الملل اتاق بازرگانی ایران به پرونده شکایت‌ها و البته بعضا برخوردهای دو گانه با موضوعی یکسان است.
در کل آنچه در حاشیه برخی اتاق‌های مشترک بازرگانی می‌گذرد و رفتار نهاد بالادستی این موضوع را القاء می‌کند که گویا اتاق‌های مشترک فقط در انتخابات کارایی دارند و با چنین تفاسیری برگزاری نشست تخصص دیپلماسی اقتصادی توسط اتاق بازرگانی ایران، این سؤال را ایجاد می‌کند، دیپلماسی اقتصادی بدون دیپلمات اقتصادی چگونه تحقق می‌یابد.
فهرست