رئیس کمیسیون کسبوکارهای دانشبنیان اتاق ایران با استقبال از اجرایی شدن قانون جهش تولید دانشبنیان گفت: یکی از مزیتهای مهم این قانون در نظر گرفتن مشوقهای مختلف برای جذب سرمایه از شرکتها و صنایع بزرگ به سمت شرکتهای دانشبنیان است. پیشبینی من این است که در صورت اجرای درست این قانون، ظرف ۵ سال آینده سهم دانشبنیانها از اقتصاد ایران به بیش از ۵ درصد برسد.
افشین کلاهی با بیان اینکه متأسفانه در ایران با حبس و بنبست سرمایه در شرکتهای دانشبنیان مواجه هستیم ادامه داد: طبیعی است که در حوزه نوآوری جنس سرمایهگذاری از نوع خطرپذیر بوده و ریسک سرمایهگذاری بالاست. در دنیا شرکتهایی برای این نوع سرمایهگذاری وجود دارند. این شرکتها سرمایهگذاری میکنند و با رشد شرکت استارتاپی، سهامشان را به شرکتهای بزرگ میفروشند و خارج میشوند و به دنبال استارتاپ جدیدی میروند.
او ادامه داد: از آنجا که شرکتهای بزرگ معمولاً به سرمایهگذاری امنتر گرایش دارند، بعد از بالغ شدن یک استارتاپ، سهام آنها را خریداری میکنند. برخی از این شرکتهای استارتاپی هم وارد بورس میشوند و به این ترتیب بعد از پا گرفتن آن شرکت، سرمایهگذار اولیه خارج میشود و بنابراین این سرمایه خطرپذیر در چرخش است. اما در ایران این اتفاق نمیافتد.
کلاهی با اشاره به معضل تحریمها و محدودیتهای پولی و بانکی ایران گفت: ما در حال حاضر امکان سرمایهگذاری مستقیم خارجی را از دست دادهایم. به علاوه بخش خصوصی سرمایهدار و شرکتها و صنایع بزرگ ایرانی در حوزه تحقیق و توسعه وارد نشدهاند. به این دلیل که با توجه به اقتصاد رانتی کشور اغلب این شرکتها در حوزههای امنی فعال هستند و نیازی به تحقیق و توسعه ندارند و لذا نوآوری در این شرکتها کمتر شکل گرفته است.
رئیس کمیسیون کسبوکارهای دانشبنیان اتاق ایران توضیح داد: قانون جهش تولید دانشبنیان تلاش کرده تا به شرکتها و صنایع بزرگ انگیزه کافی برای ورود به عرصه حوزه تحقیق و توسعه بدهد. از جمله اینکه هزینههای تحقیق و توسعه شرکتها (با تأیید معاونت علمی و فناوری) اعتبار مالیاتی برای آنها محسوب خواهد شد. این قانون شرکتها را تشویق میکند به جای پرداخت مالیات همان مبلغ را در تحقیق و توسعه هزینه کنند. همچنین ۳۰ درصد از سرمایهگذاری شرکتهای بزرگ در دانشبنیانها به عنوان اعتبار مالیاتی در نظر گرفته میشود. این هم از آنجا که باعث میشود ریسک سرمایهگذاری برای شرکتها صفر شود میتواند مشوق خوبی باشد.
کلاهی ادامه داد: به علاوه شرکتهای بزرگ به میزانی که به صورت غیرمستقیم از طریق صندوق پژوهش و فناوری در شرکتهای دانشبنیان سرمایهگذاری کنند به همان میزان اعتبار مالیاتی برای آنها در نظر گرفته میشود و یا در صورت استقرار در پارکهای علم و فناوری کارکنان آنها از مالیات معاف شده و یا اگر در این پارکها ساختمانی احداث کنند میتوانند برای آن سند اعیان دریافت کنند.
او افزود: همه اینها و سایر مشوقهای در نظر گرفته شده تلاش میکنند تا بخش خصوصی واقعی و شرکتهای صنعتی و بورسی بزرگ وارد حوزه فناوری شوند و سرمایهگذاری کنند تا از بنبست سرمایهگذاری در این حوزه خارج شویم.
او با تأکید بر نقش اتاق ایران برای اتصال شرکتها و صنایع بزرگ با شرکتهای کوچک و متوسط استارتاپی گفت: اتاق ایران میتواند تأثیر زیادی در افزایش سهم اقتصاد دانشبنیان از GDP کشور داشته باشد. بر اساس برآوردهای مختلف در حال حاضر سهم دانشبنیانها از اقتصاد کشور بین یک تا سه درصد است. اما اگر این قانون به درستی اجرا شود ظرف ۵ سال آینده میتوانیم این میزان را به بالای ۵ درصد برسانیم.