شرکت وتکو با بیش از دو دهه تجربه در صنعت ساخت تجهیزات سرچاهی به عنوان یکی از نیازهای راهبردی صنعت نفت از شرکت‌های خوشنام و موفق ایران است. وتکو در جایگاه یکی از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت صنایع تجهیزات نفت در سال‌های اخیر موفق شده به عنوانی شرکتی دانش بنیان، علاوه بر تجهیزاتی که پیش از این تولید می‌کرد، در حوزه تولید محصولات دانش بنیان و جدید ورودی موفق داشته باشد که تولید تجهیزات سرچاهی (ولهد) با فشار کاری ۱۵۰۰۰ PSI، که در شهریورماه سال جاری رونمایی شد از دستاوردهای این مجموعه است.
این موفقیت‌ها حاصل اعتماد مدیران ارشد شرکت صنایع تجهیزات نفت از جمله حسن وفائی مدیرعامل این مجموعه به مدیران و متخصصان جوان کشورمان است، چراکه از بدو انتصاب امیرمهدی جواهردشتی به عنوان مدیرعامل شرکت وتکو این مجموعه علاوه براینکه از منظر کمی و کیفی توانست تولید محصولات خود را بهبود بخشد، موفقیت‌های چشمگیری نیز در عرصه تولید محصولات جدید داشته است.
ماهنامه تخصصی چشم انداز نفت در پنجاهیمن شماره خود گزارشی از تولید تجهیزات سرچاهی (ولهد) با فشار کاری ۱۵۰۰۰ PSI منتشر کرد و با درک اهمیت این دستاورد ارزنده برای کشورمان، تیتر و عکس روی جلد را نیز به این گزارش اختصاص داد، در ادامه قسمت دوم گزارش منشتر شده در این نشریه را می‌خوانید.
***صفر تاصد طراحی و ساخت ۱۵K WELLHEA ایرانی
شرکت فناوری تجهیزات سرچاهی (وتکو) زیر مجموعه شــرکت تجهیزات صنایع نفــت متعلق به صندوق های بازنشســتگی، پس انــداز و رفاه کارکنــان صنعت نفت می‌باشــد.
بــا توجه به سیاســت هــای کلی کشــور با محوریت تولید دانش بنیان و تمرکز بیشتر بر روی بومی ســازی و خودکفایــی در تولید و توســعه محصولات با تکنولــوژی بــالا از مهم تریــن اهداف شــرکت فناوری تجهیزات سرچاهی در این مدت بوده است. در همین راســتا شــرکت وتکو جهــت تکمیل ســبد محصولات، ارتقای سطح کیفی و همچنین رفع نیاز کشور و خنثی ســازی تحریــم هــا در ســال (تولیــد؛ دانش‌بنیــان، اشــتغال‌آفرین) برای اولین بار اقدام به ســاخت ولهد psi15000 نمود که این قرارداد در قالب پروژه های ده گانــه وزارت نفت در ســال ۹۵ به شــرکت ابلاغ شــد و کارفرمــای اصلی آن مناطق نفت خیــز جنوب بود.
از زمان ابالغ تاکنون، شــرکت وتکو بــا تالش فراوان کلیه مراحــل طراحی، خریــد مواد اولیه داخلی، ســاخت، تست و مونتاژ را پشت سر گذاشته است.
ایــن محصــول اســتراتژیک صنعــت نفت در نمایشــگاه حفــاری اهواز مورد اســتقبال کارشناســان و مدیر عامل شرکت ملی حفاری و نفت خیز جنوب قرار گرفت و در حال حاضر تست های مربوطه در حضور بازرسان شخص ثالث و فنی شــرکت مناطق نفــت خیز جنوب به پایان رســیده است و اقالم مذکور صادر و آماده تحویل می باشد.
***طراحی ومهندسی
برای اولین بار در صنعت نفت و تجهیزات ســرچاهی ساخت این محصول در ایران انجام شده است که قبل از شــروع تحریــم ها از شــرکت هــای خارجــی تهیه می‌شده است. طراحی و نقشه های ساخت محصول توسط پرسنل شــرکت وتکو بدون مهندسی معکوس انجام شده است.
معموال در محصوالت با فشــار کاری باال عمل باز و بست کردن شــیرآالت به ســختی انجام می شد، ولی شرکت و تکو برای اولین بار در طی این مدت از سیستم ترکیبی STEM DUAL اســتفاده کــرده اســت. عملیات باز و بسته کردن شیرآالت به راحتی توسط یک نفر انجام میشــود برای آب بندی فلز به فلز اجزا شیر آالت از پوشش دهی تنگســتن کارباید اســتفاده شــده اســت که این تکنولــوژی در صنایع هواپیمایــی و توربین ها و صنایع
خــاص مورد توجه می باشــد. همچنین بــرای افزایش ایمنی محصــول در فشــار کاری PSI15000 طراحی شــاخک های نگهدارنده لوله مغــزی ازبینی و اصالح شده است و قابلیت تحمل تا ۵۰۰،psi22را دارد.
***مراحل ساخت
کلیه مراحل طراحی وســاخت این تجهیز استراتژیک تا تســت های نهایی منطبق بر استانداردهای روزدنیا بــا اســتفاده از توانمنــدی متخصصــان داخلی و در کارگاه این شرکت به شرح ذیل انجام شده است:
طراحی اولیه و تهیه نقشــه های نمونه ســازی، خرید مواد اولیه نمونه ســازی، شــروع به ساخت نمونه های اولیــه، انجام تســت هــای مرتبــط با صحــه گذاری طراحی، همکاری با دانشگاه تهران برای اخذ تائیدیه بومی ســازی در قالــب پروژه هــای ده گانــه، تجهیز امکانــات تســت کارخانــه بــرای انجــام تســت های psi15000 ،بــروز رســانی تجهیــزات پوشــش دهی تنگستن کارباید از جمله GUN برای فشار کاری PSI 15000 ،انجــام تســت هــای PR2 (تســت هــای عملکردی)، ارسال تجهیزات و مونتاژ آن ها و ارسال به نمایشــگاه حفاری اهواز و اخذ تائیدیه ضمنی مدیران عامــل نفت خیز و ملی حفاری، دعــوت از کارفرمایان اصلی جهت بازرسی و انجام تست های نهایی در محل کارخانه.
***دستاوردها
بــا توجه به محدودیــت های بین المللــی که در قالب تحریم های ظالمانه به کشور و بخصوص صنعت نفت تحمیل شــده و تامین مواداولیه خــاص این تجهیز را بسیار مشکل کرده است، ساخت تجهیزات سرچاهی با فشارکاری ۱۵ هزارپام دستاورد بزرگی برای صنعت باالدســت کشور محصوب شــده و توانمندی فراوانی برای شرکت سازنده بههمراه داشته است که از جمله این دستاوردها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
• تدوین ارکان راهبردی شامل چشم انداز و ماموریت
• اخــذ رتبــه اول در میــان ۵ شــرکت معتبر ســازنده تجهیزات سرچاهی
• ایجــاد کمیته های تخصصی برای شناســایی و رفع مشکالت و موانع
• قرار داشــتن در وندورلیســت کارفرمایــان نفت، گاز، پاالیش، پتروشیمی و وزارت نیرو
• قرار گرفتن در لیست شرکت های دانش بنیان
• ارائه خدمات به صورت زنجیره کامل ارزش (از طراحی تا خدمات پس از فروش)
• دارا بودن دانش طراحی و تکنولوژی ساخت
• اخذ گواهی نامه انجمن ملی نفت ایران IPI
• قــرار گرفتن در پــروژه های دهگانــه وزارت نفت به عنوان سازنده داخلی
• نیروی انسانی متخصص و مجرب و خود باوری پرسنل
• عدم ایجاد آالینده های زیستی در تولیدات کارخانه
• توانایی در تامین اقالم ضروری کارفرمایان کمتر از ۲ ماه
***گزارش مهندسی طراحی پایه تجهیزات سرچاهی
۱۵TREE CHRISTMAS & WELLHEAD K
واحد مهندسی و تحقیق و توسعه شرکت فناوری تجهیزات سرچاهی (WETCO)
در این گزارش، الزامات و مشــخصات یک مجموعه ســرچاهی و درخت تاج چاه، آورده شده است. تجهیزات سرچاهی بر اساس نیاز بهره بردار و استفاده کننده نهایی تجهیزات طراحی و ســاخته می شــوند. داده هاییمورد نیاز برای طراحی عبارتند از: آرایش لوله‌های جداری، طول لوله های جداری، دمای ســیال قابل اســتخراج و فشــار جداری.
تجهیزات سرچاهی معموال با استاندارد ۶AAPI ساخته می شوند و مورد آزمایش قرار می گیرند. در این گزارش ابتدا مســئله طراحی تبیین مــی گردد و الزامات طراحی به صورت کامل معرفی می‌شوند. سپس، طرح اولیه Tree mas-X and wellhead به گونه‌ای ارائه می شــود که هــم جوابگوی نیازهای کارفرما باشــد و هم چنیــن از الزامات استانداردهای مرتبط پیروی کند. در ادامه به روش ارزیابی و آزمایش تجهیزات پرداخته می شــود.
در انتها نیز توضیح داده خواهد شد که در طراحی مفهومی و طراحی جزیی چه مواردی بیان میشــود. برای آشنا شدن با طراحی و طرح تجهیزات سرچاهی چند نمونه از تجهیزات سرچاهی بررسی شده است. در ادامه برخی از محصوالت به کار رفته در یک تجهیزات ســرچاهی معمولی، نام برده می شوند. در شکل ۱-۲ نمونه تجهیزات سرچاهی نشان داده شده است. از جمله تجهیزات به کار رفته شده عبارتند از:
• ماسوره اولیه (housing head Casing)
• ماسوره لوله جداری (spool head Casing)
• ماسوره لوله اصلی (housing head Tubing)
• شیر دروازهای (valve Gate)
• سهراهی یا چهارراهی (Crosses or Tees)
• شیر ایمنی سطحی (valve safety Surface)
• سرپوش درخت کریسمس (Cap Tree)
• قطعه مجتمع (block Composite or block Solid)
تجهیزات ســرچاهی (مخصوصا تجهیزات سرچاهی سطحی)، تعداد آرایش‌های محدودی دارند و نمی توان آرایش آنها را تغییر داد.
معموال وجود چند شــیر دروازهای، یک یا دو شیر ایمنی، سه ماسوره و تعدادی درپوش و سرپوش در همه تجهیزات ســرچاهی دیده می شــود.
با توجه به خواســته کارفرما و نحوه ارتباط تجهیزات سرچاهی با تاسیســات دیگر، از آداپتورها و چند راهی‌های و محصوالت مناسب دیگر نیز اســتفاده میشود.
پس همان طور که مشاهده میشود آرایش محصوالت ســرچاهی در حالت کلی، قبل از شروع به طراحی مشخص است و شرکت سازنده باید در این آرایش معلوم، قطعات خود را طراحی کند و بسازد.