مجید پیره دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به مصوبه جدید کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، اظهار کرد: در جلسه اخیر این کمیته، موضوع عملیاتی کردن وقف پول در بازار سرمایه بررسی و به جمع‌بندی رسید.
پیره ادامه داد: موضوع وقف از جمله موضوعاتی است که برای افرادی که قصد سهیم شدن در فعالیت‌های غیرانتفاعی و خیرخواهانه را دارند، این امکان را فراهم کند تا بتوانند این قبیل اهداف خود را عملیاتی کنند.
او با اشاره به اینکه عمل وقف طی قرون مختلف به طرق گوناگونی انجام می‌شد، گفت: در دوره‌هایی، وقف در جوامعی که کشاورزی رونق بیشتری داشت، به صورت وقف باغ یا وقف رودخانه رواج داشت. در دوره‌هایی نیز املاک و مستغلات وقف می‌شدند.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس با اشاره به ارکان وقف گفت: در ادبیات فقهی به فردی که یک دارایی را وقف می‌کند، واقف گفته می‌شود. واقف دارایی مشخصی مانند یک ملک را برای یک هدف مشخص وقف می‌کند. متولی، رکن دیگر وقف است و فردی است که متعهد می‌شود تا از دارایی موقوفه در راستای نیات واقف بهره‌برداری کند و منافع آن را در این راستا به جریان بیندازد. دارایی وقف شده یا همان مال موقوفه رکن سوم وقف است. مال موقوفه بسته به شرایط فرهنگی و اقتصادی جامعه و افراد متفاوت است.
او با بیان اینکه در حال حاضر و با توجه به شرایط خاص اقتصادی، افراد بسیاری که تمایل به مشارکت در امر وقف دارند، امکان وقف املاک و مستغلات برای آنها امکان‌پذیر نیست، گفت: براین اساس، پیشنهاد شد تا از طریق ظرفیت‌های نهادهای مالی در بازار سرمایه امکان مشارکت دادن افراد با سرمایه‌های اندک در امر وقف فراهم شود.
پیره ادامه داد: در همین راستا، پیشنهاد مطرح شد تا با استفاده از تجربیات مفیدی که از بازار سرمایه در موضوع صندوق‌ها به‌دست آمده، صندوقی به منظور توسعه فعالیت‌های وقف در بازار سرمایه عملیاتی شود. بنابراین، پیشنهاد راه‌اندازی «صندوق وقف» در بازار سرمایه در جلسه اخیر کمیته فقهی مورد بررسی قرار گرفت.
او با اشاره به اینکه دارایی که در این صندوق وقف خواهد شد، شامل چه مواردی می‌شود، اذعان کرد: در ادبیات فقهی زمانی که از وقف یاد می‌شود، اصل یک دارایی باید حبس شود و منافع آن دارایی در راستایی نیات واقف به جریان بیفتد. بر این اساس، در وقف برای نمونه، اصل یک خانه حبس و با اجاره دادن آن خانه تلاش می‌شود منافع آن خانه در راستای نیات واقف صرف شود.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس با بیان اینکه دارایی موقوفه در صندوق وقف، پول است، تصریح کرد: حال این پرسش مطرح است که آیا افراد می‌توانند پول را وقف کنند و مدیر صندوق یا رکن دیگری به عنوان متولی، منافع حاصله از این پول‌ها را در راستای نیات واقف به جریان بیندازد؟
او افزود: با استناد به فتوای مقام معظم رهبری در ارتباط با وقف پول، کمیته فقهی در نهایت اینگونه به جمع‌بندی رسید که در بازار سرمایه وقف پول قابل اجرا و تاسیس صندوقی به منظور تحقق وقف پول در بازار از منظر ملاحظات فقهی امکان‌پذیر است.
به گفته پیره، پس از اخذ مجوزهای لازم و تاسیس صندوق وقف، افرادی که قصد مشارکت در فعالیت‌های خیرخواهانه از محل وقف را دارند، از طریق خرید واحدهای صندوق، پول خود را وقف می‌کنند و این پول‌ها به عنوان اموال موقوفه توسط متولی به گونه‌ای سرمایه‌گذاری می‌شود تا عواید حاصل از سرمایه‌گذاری در راستای نیات واقفان صرف شود.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس در پایان گفت‌وگوی خود با «سنا» اظهار امیدواری کرد: با توجه به نیات واقفان، صندوق‌های وقف مختلفی تشکیل خواهد شد که نیایتی همچون مدرسه‌سازی، ساخت بیمارستان، تهیه جهزیه، سرپرستی ایتام، توسعه مساجد و امکان متبرکه و سایر موارد از این قبیل را پوشش می‌دهد و امید می‌رود با اجرایی شدن صندوق وقف شاهد تحقق اهداف متعالی اسلامی در بازار سرمایه باشیم.