معاون کمیسیون‌ها، مجامع و شوراهای اتاق ایران ضمن تشریح جزئیات برگزاری مراسم بیست‌وششمین سالروز ملی صادرات، گفت: امسال، مراسم روز ملی صادرات توسط اتاق ایران در ۳۰ مهرماه با حضور مقامات ارشد کشوری، وزرای مرتبط، نمایندگان مجلس و جمعی از فعالان اقتصادی و صادرکنندگان برگزار می‌شود و طی این مراسم از ۵۰ صادرکننده نمونه، ۷ صادرکننده ممتاز و ۴ مدال‌آور ملی تقدیر خواهد شد.
علی چاغروند، افزود: مراسم روز ملی صادرات امسال، به دلیل مصادف شدن با روز جمعه، قرار است با یک روز تاخیر در روز شنبه ۳۰ مهر برگزار شود و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، قرار است رئیس‌جمهور نیز در این مراسم حضور پیدا کند.
معاون کمیسیون‌ها، مجامع و شوراهای اتاق ایران در ادامه به فرآیند ثبت نام و انتخاب صادرکنندگان نمونه پرداخت و گفت: ابتدا طبق ماده ۷ آیین‌نامه تشویق صادرکنندگان نمونه ملی، کارگروهی به مسئولیت سازمان صنعت، معدن و تجارت و با حضور نمایندگان گمرک، اتاق تعاون، اتاق ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، سازمان استاندارد و وزارت کشاورزی، تشکیل می‌شود که قبل از شروع فرایند ثبت‌نام، شاخص‌های امتیازدهی به عملکرد صادرکنندگان را تعیین می‌کنند.
تعیین شاخص‌ها و امتیازها بر اساس روند بازارهای جهانی و شرایط داخلی
بر اساس اظهارات چاغروند، هر سال طبق روندهای جهانی و با بررسی شاخص‌های سال گذشته موضوعاتی مانند بسته‌بندی، تبلیغات، فرآیند بازاریابی و غیره به عنوان شاخص امتیازدهی، مشخص می‌شوند. هر کدام از آنها میزانی از امتیاز را به خود اختصاص می‌دهند. به این ترتیب سقف و کف امتیازها برای حضور در رقابت و انتخاب به عنوان صادرکننده نمونه، ممتاز و مدال‌آور تعیین می‌شود. سقف امتیازها، ۹۰۰ است.
او ادامه داد: از اوایل تیرماه هر سال، فرخوان حضور و ثبت نام متقاضیان شرکت در این رقابت، منتشر می‌شود و امسال طی همکاری بین سازمان توسعه تجارت و اتاق ایران، این روند آغاز شد. ثبت‌نام به صورت سیستمی و آنلاین انجام می‌شود و به دنبال آن دبیرخانه روز ملی صادرات، اطلاعات ارسال شده توسط متقاضیان را بر اساس کوتاژها و پروانه‌های صادراتی که بارگذاری شده با استعلام از گمرک راستی‌آزمایی می‌کند. همچنین وضعیت بازگشت ارز صادراتی این افراد از بانک مرکزی مورد بررسی قرار می‌گیرد و بدین ترتیب کارنامه اولیه برای صادرکنندگان تهیه می‌شود که نشان می‌دهد هر صادرکننده در هر گروهی که شرکت کرده چه رتبه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد.
چاغروند افزود: به دنبال آن ۴ الی ۵ شرکت برتر از هر گروه دعوت می‌شود تا مدارک فیزیکی خود را ارائه دهد. این اسناد و مدارک در جلسات تخصصی طبق آمار گمرک و آنچه در روند ثبت‌نام توسط صادرکنندگان بارگذاری شده بود، بررسی می‌شود و بر اساس شاخص‌های تعیین شده، امتیازدهی صورت می‌گیرد. پس از طی این مسیر، کارنامه نهایی به صورت سیستمی صادر شده و رتبه‌ها اعلام می‌شود. این فرایند در حدود یک ماه طول می‌کشد و در اوایل مهرماه جلسات کارگروه اصلی با حضور نمایندگان دستگاه‌ها و اتاق ایران تشکیل شده تا کارنامه‌های نهایی را با نظر نمایندگان تشکل‌ها درهر گروه کالایی بررسی کنند.
رقابت صادرکنندگان در ۷۴ گروه کالایی
معاون کمیسیون‌ها، مجامع و شوراهای اتاق ایران از تعیین ۷۴ گروه کالایی و رقابت صادرکنندگان در قالب این گروه‌ها سخن گفت و تصریح کرد: طبق آیین‌نامه تشویق صادرکنندگان نمونه ملی، امکان انتخاب بیشتر از ۵۰ صادرکننده نمونه وجود ندارد. بنابراین اگر تعداد آنها بیش از ۵۰ نفر باشد، گروه‌های شبیه را ادغام می‌کنند تا تعداد انتخاب‌شدگان به ۵۰ برسد.
او از انتخاب صادرکننده نمونه، صادرکننده ممتاز و صادرکننده مدال‌آور، طبق روال آیین‌نامه تشویق صادرکنندگان نمونه ملی خبر داد و گفت: اگر فردی ۴ دوره متوالی و یا غیرمتوالی به عنوان صادرکننده نمونه انتخاب شود، از دوره پنجم عنوان صادرکننده ممتاز به او اطلاق خواهد شد و تندیس طلائی دریافت می‌کند و اگر این چهار دوره تکرار شود و چهار سال به عنوان صادرکننده ممتاز تعیین شود بعد از آن در سال نهم مدال افتخار صادرات را دریافت می‌کند و از گردونه رقابت خارج می‌شود؛ اما برای همیشه می‌تواند از مزایای صادرکننده نمونه بهره ببرد.
بر اساس اظهارات چاغروند تدوین فرآیند صادرکننده نمونه، ممتاز و مدال‌آور برای میدان دادن به شرکت‌های نوپا و جدید است. در واقع هدف باز کردن میدان رقابت برای بنگاه‌های تازه نفسی است که به دنبال توسعه صادرات و دریافت مزایای تعیین شده، هستند.